نحوه سیم کشی جعبه فیوز ساختمان

برای افرادی که قصد انجام سیم کشی برق ساختمان را دارند، آشنایی با نحوه سیم کشی جعبه فیوز ساختمان بسیار ضروری است.

تمام سیم های برق داخل ساختمان اعم از سیم های مختص سیستم روشنایی، کولر، کلید و پریزها باید توسط یک وسیله مرتب و جاسازی شوند.

در گذشته بیشتر از جعبه تقسیم برای این کار کمک گرفته می شد، اما به دلیل معایب مختلفی که این وسیله در پی داشت، جعبه فیوز جای خود را در سیستم برق کشی ساختمان ها باز کرد.

اگر تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید، شما را با بهترین محل برای نصب جعبه فیوز و نحوه سیم کشی جعبه فیوز ساختمان به همراه نقشه سیم کشی آن آشنا خواهیم کرد.

بهترین محل برای نصب جعبه فیوز

چون اولین مرحله برای سیم کشی جعبه فیوز، به نصب آن بر روی دیوار مربوط می شود. بهترین محلی که برای نصب جعبه فیوز می توان در نظر گرفت در قسمت درب ورودی ساختمان است.

چون در این محل است که سرخط تمامی کابل های برق وارد ساختمان می شوند و از آنجا توسط جعبه فیوز به سمت مصرفی های مختلف در ساختمان تقسیم بندی می شوند.

البته گاهی محل نصب جعبه فیوز را بر اساس توکار یا روکار بودن جعبه می سنجند. با این توضیح که جعبه فیوزهای روکار را می توان در فضای داخلی و فضای بیرونی ورودی ساختمان ها نصب کرد.

اما محل نصب جعبه فیوز توکار اغلب در دل دیوار بوده و در حالت عادی اصلاً قابل مشاهده نیست. برای منازل مسکونی، مجتمع های تولید، صنعتی و اداری از جعبه فیوزهای توکار استفاده می شود. جهت مشاهده انواع کلیدهای مینیاتوری به همراه مشخصات و قیمت بر روی لینک خرید فیوز مینیاتوری از دیجیکالا بزنید.

نقشه سیم کشی جعبه فیوز ساختمان

جعبه فیوز برق را اغلب با علامت DP بر روی نقشه برق ساختمان مشخص می کنند. تمام سیم های سرخط مصرف کننده های یک ساختمان ابتدا وارد همین جعبه فیوز می شوند.

بعد از آن به سمت مصرفی ها از جمله روشنایی، کولر، پریز و غیره هدایت می شوند. اگر ساختمان به جعبه فیوز مجهز باشد، در صورت بروز مشکل برای یکی از مدارها تنها برق همان مدار قطع شده و به سایر مدارها مشکلی وارد نمی کند.

جعبه فیوز یا تابلو برق انتهای ساختمان را می توان بنا به نوع فیوز به کار رفته در جعبه و استفاده یا عدم استفاده از کلید نشتی جریان یا کلید محافظ جان به شکل های متنوعی سیم کشی کرد.

نحوه سیم کشی جعبه فیوز ساختمان

جعبه فیوزها در اندازه های متنوع در بازار موجود هستند. میزان گنجایش نصب کلیدهای مینیاتوری در جعبه فیوز، مقدار ظرفیت و اندازه آن را مشخص می کند.

به عنوان مثال وقتی می گویند جعبه فیوز 8 تایی است، یعنی ظرفیت نصب 8 عدد فیوز مینیاتوری در آن وجود دارد.

با این حال توجه داشته باشید که جعبه فیوزهای برق ساختمان ها اغلب از نوع 12 تایی هستند. توصیه می شود با توجه به تعداد مصرفی هایی که در ساختمان دارید، فیوز در جعبه فیوز نصب و سیم کشی کرده و حتی تعدادی رزو نیز داشته باشید.

چرا که ممکن است به عنوان مثال در آینده بخواهید به کابل کشی کولر گازی اقدام کنید. در این حالت اگر جعبه فیوز شما پر باشد، مجبورید از قسمت کنتور کابل کشی را انجام دهید و دردسرهای مختلفی را متحمل شوید.

سیم کشی جعبه فیوز با توجه به تک فاز یا سه فاز بودن فیوزها و همچنین بکارگیری کلید محافظ جان یا کلید نشتی جریان با هم متفاوت هستند.

• سیم کشی جعبه فیوز تک فاز بدون کلید نشتی جریان

ساده ترین مدلی که می توان برای سیم کشی جعبه فیوز در نظر گرفت این است که این اولاً از نوع تک فاز بوده و دوماً از کلید نشتی جریان در سیم کشی آن استفاده نشده باشد.

معمولاً در چنین حالتی کلید محافظ جان را در کنار کنتور برق ساختمان نصب و سیم کشی می کنند، در غیر این صورت احتمال آسیب رسیدن به سیستم برق کشی ساختمان و خطراتی همچون شوک برقی وجود دارد.

پس از آنکه کابل برق متناسب با آمپراژ کنتور را انتخاب کردیم، باید به سراغ انتخاب ظرفیت یا آمپراژ فیوزهایی باشیم که قصد داریم آن ها را در داخل جعبه فیوز نصب کنیم.

جهت مشاهده انواع فیوز مینیاتوری بر روی لینک خرید فیوز مینیاتوری از دیجیکالا بزنید.

توجه به این نکته ضروری است که کلید مینیاتوری اصلی در داخل جعبه فیوز را می توان هم از نوع B و هم از نوع C استفاده نمود.

اما از آنجا که در کنتورهای برق اغلب از فیوزهای نوع C استفاده می شود، پس بهتر است تا فیوز داخل جعبه ظرفیت پایین تر باشد تا در صورت بروز اتصالی ابتدا فیوز داخل جعبه بپرد.

نحوه سیم کشی جعبه فیوز تک فاز بدون کلید نشتی جریان به این صورت است که سیم فاز، نول ورودی و ارت به جعبه فیوز وارد می شود.

سیم فاز که معمولاً آن را به رنگ مشکی نشان می دهند، به قسمت بالا یا پایین کلید مینیاتوری اول وارد شده و سپس سایر کلیدها یا همان فیوزها انشعاب داده می شود.

سیم خروجی از طرف دیگر فیوزها به داخل لوله برق هدایت می شود تا در انتها به یکی از مصرفی ها در سیم کشی برق آشپزخانه، اتاق ها، حال و کولر آبی یا گازی برسد.

برای اینکه تمامی تجهیزات برقی ساختمان ما سیم ارت داشته باشند، لازم است تا سیم ارت را باز هم از طریق جعبه فیوز به تمام لوله های برق هدایت کنیم.

به منظور اتصال سیم نول به جعبه فیوز از کانکتورهایی که در جعبه فیوز قرار دارند استفاده کرده و سیم نول را به صورت مشترک به تمامی خروجی ها در لوله های برق می کشیم.

• نحوه سیم کشی جعبه فیوز با کلید محافظ جان

نصب کلید جریان باقی مانده یا همان نشتی جریان یا کلید محافظ جان در داخل سیم کشی جعبه فیوز به عنوان یک مزیت بزرگ شناخته می شود. چرا که همین کلید ساده می تواند از نشتی جریان برق و در ادامه آن ایجاد شوک الکتریکی و برق گرفتگی افراد پیشگیری می کند.

معمولاً از کلید محافظ جان در جعبه فیوز زمانی استفاده می شود که کنتور برق ساختمان قدیمی بوده و قبلاً در آن کلید محافظ نصب نشده باشد.

قبل از اینکه طریقه سیم کشی جعبه فیوز با کلید محافظ جان را بدانید، لازم به توضیح است که این نوع کلیدها دو ورودی و دو خروجی دارند، چرا که در زمان نصب باید به سیم فاز و سیم نول متصل شوند.

میزان ظرفیت کلید محافظ جان قابل استفاده در جعبه فیوز ساختمان باید مساوی یا بیشتر از آمپراژ کنتور باشد.

یعنی اگر فیوز اصلی 32 آمپر باشد، ظرفیت کلید نشتی جریان نیز باید همان 32 آمپر یا 40 آمپر باشد. قانون کلی این است که هر چه آمپر کلید محافظ جان بالاتر باشد، طول عمر کلید بیشتر می شود.

• نحوه سیم کشی جعبه فیوز سه فاز

برای کنتورهای خانگی سه فاز، نه مصرف کننده های سه فاز که در برخی مناطق از کشور نصب می شوند، از جعبه فیوزهای سه فاز استفاده می شود.

در صورتی که کلید نشتی جریان در کنار کنتور برق اصلی ساختمان نصب شده باشد، ما دیگر نیازی نداریم که کلید را در داخل جعبه فیوز سه فاز قرار داده و سیم کشی کنیم.

اگر مصرف کننده های ما در ساختمان تک فاز باشند، می توان در زمان سیم کشی جعبه فیوز سه فاز از کلیدهای تک فاز به جای سه فاز استفاده کرد، که البته شیوه سیم کشی مختص به خود را دارند.

همانطور که در نقشه فوق می بینید، برای سیم کشی جعبه فیوز 3 فاز به کابل برق 5 رشته ای نیاز داریم. در این بین سیم نول از لوله برق اصلی خارج شده و بین تمامی مصرف کننده ها منشعب می شود.

نکته ای که در خصوص جعبه فیوزهای سه فاز وجود دارد این است که اگر جعبه ما شامل 10 کلید مینیاتوری باشد، سیم فاز ابتدا وارد کلید اول شده و بدون اینکه به کلیدهای دوم و سوم وصل شود، به کلید چهارم اتصال داده می شود.

به همین ترتیب انشعاب بعدی از سیم فاز وارد کلید هفتم می شود، یعنی باز هم کلیدهای پنجم و ششم بدون سیم کشی باقی می مانند. در نهایت از کلید شماره 7 تا کلید شماره 9 سیم فاز وارد می شود.

به این ترتیب کلیدهای مینیاتوری اول، دوم و سوم تشکیل یک کلید سه فاز را می دهند و این روند برای هر سه کلید پشت سر هم اتفاق می افتد.

کلید آخر ما در این نمونه از سیم کشی جعبه فیوز، دارای یک سیم فاز خواهد بود و از آن می توان برای مصرف کننده هایی که جریان کمی نیاز دارند، کمک گرفت.

در ادامه خروجی تمامی این کلیدها به مصرف کننده های آن ها وصل می شوند و سیم ارت هم به داخل لوله برق مصرفی ها هدایت می شود.

• نحوه سیم کشی جعبه فیوز سه فاز به همراه کلید نشتی جریان

در حالتی دیگر ممکن است که جعبه فیوز ساختمان از نوع سه فاز باشد، اما هیچ کلید محافظ جان یا نشتی جریان در کنتور وصل نشده است.

در این حالت اصولی ترین کار این است که کلید محافظ نشتی سه فاز را در داخل جعبه فیوز سه فاز قرار داده و به صورت زیر سیم کشی کنیم.

سیم های فاز، نول و ارت را ابتدا به قسمت بالای کلید محافظ جان سه فاز وارد کرده و از آن خروجی می گیریم.

خروجی نول از کلید نشتی جریان را به سمت مصرفی ها هدایت کرده و به صورت سری به هر مصرفی متصل می کنیم.

سیم فاز خروجی از کلید محافظ را بدون اتصال به کلیدهای اول و دوم به کلید مینیاتوری یا فیوز سوم می بندیم و در ادامه کلیدهای چهار و پنج را نادید گرفته و انشعابی از سیم فاز را به کلید ششم وصل می کنیم.

سیم ارت را نیز به همین ترتیب بین کلیدهای سه فاز تقسیم می کنیم. در نهایت خروجی از هر فیوز را به صورت مستقیم به مصرف کننده متخص خود اتصال می دهیم.

منبع: تاسیسات 24ساعته

طریقه عملکرد کلید مینیاتوری

عملکرد الکترومغناطیسی

همان طور که می دانیم اتصال کوتاه یک نوع خطا است که در صورت وقوع آن جریان بسیار بالایی از مدار عبور می نماید و این جریان بسیار زیاد سبب ایجاد حرارت بسیار بالا و شوک به مدار می گردد و گاها سبب آتش سوزی و از بین رفتن مدار و مصرف کننده می شود. از این رو لازم است تجهیزی جهت تشخیص و حفاظت از مدار جهت جدا کردن قسمت آسیب دیده از سالم به کار برده شود. کلید مینیاتوری این جریان اتصال کوتاه را از طریق یک سیم پیچ با تعداد دور کم و قطر زیاد تشخیص می دهد.

نمای داخلی سیستم عملکرد مغناطیسی داخل مینیاتوری

2. عملکرد بی متال

تشخیص جریان اضافه بار نیز در کلید مینیاتوری همانند بسیاری از تجهیزات دیگر از طریق دو قطعه فلز نیمه هادی (بی متال) صورت می پذیرد، به طوری که هرچه جریان بیشتری از طریق مصرف کننده (بار) کشیده شود فلز گرم تر شده و در نتیجه خم می شود و ارتباط مدار قطع می گردد.

رنج جریانی کلیدهای مینیاتوری از 2 الی 100 آمپر می باشد و به صورت تک فاز و سه فاز و در انواع تک پل، دو پل، سه پل، و چهار پل و معمولا تا قدرت قطع 16 کیلو آمپر موجود هستند.

به دلیل رنج قطع محدودی که کلیدهای مینیاتوری دارند، برای حفاظت از بارهایی که جریان اتصال کوتاه بالایی دارند مناسب نیستند، در اینگونه بارها از کلیدهای اتوماتیک کمپکت استفاده می گردد که جریان قطع اتصال کوتاه بالاتری دارند.

نحوه انتخاب کلید مینیاتوری مناسب

کلیدهای مینیاتوری شامل تقسیم بندی های مختلفی هستند. که این تقسیم بندی ها بر اساس سرعت قطع و تعداد پل آنها انجام می شود. در هنگام انتخاب کلید مینیاتوری باید بسته به نوع کاربرد و نوع حفاظت مورد نیاز، کلیدی انتخاب شود که علاوه بر قطع تمام جریان های ناخواسته، حفاظت لازم را برای سیستم فراهم کند، در غیر این صورت خسارت های زیادی به تجهیزات، مدارات و جان انسان ها وارد می شود.

دسته بندی کلیدهای مینیاتوری

کلیدهای مینیاتوری بسته به محدوده قطع جریان آنها به دو دسته تندکار و کندکار تقسیم می شوند که این تقسیم بندی تیپ کلیدها را تعیین می کند.

کلیدهای تندکار محدوده قطع جریان کمتری دارند و بعد از احساس اضافه جریان، با تاخیر بسیار کمی، مسیر جریان اضافه را قطع می کنند. ولی کلیدهای کندکار، نسبت به کلیدهای تندکار، محدوده قطع جریان آنها بیشتر بوده و سرعت قطع ملایم تری دارند، با تاخیر بیشتری عمل می کنند و طبیعتا در اضافه جریان بیشتری فرمان قطع را صادر می کنند. از این دسته از کلیدها بیشتر برای حفاظت مدارات موتوری استفاده می شود، زیرا در این مدارات جریان راه اندازی بالاست و علت کارگذاری کلید مینیاتوری کندکار این است که تاخیر در عملکرد آنها باعث قطع سریع موتور به محض راه اندازی نشود.

کلید مینیاتوری تیپ B (تندکار)

برای تجهیزاتی به کار می روند که ضریب اتصال کوتاه پایین تری دارند. این مینیاتوری ها به سرعت با تشخیص اضافه بار به حالت قطع می روند. همچنین در جریان اضافه بار لحظه ای بین 3 تا 5 برابر جریان نامی و در زمان مشخص، جریان خروجی را قطع می کنند. در مصارف خانگی و روشنایی و همچنین در سیستم های IT و TN به طور معمول مورد استفاده قرار می گیرند.

به این تیپ از کلید مینیاتوری، تیپ روشنایی نیز می گویند.

کلید مینیاتوری تیپ C (کندکار)

برای مصارف خانگی و موتوری مانند موتورهای القایی و موتورهای با توان کم و جریان های راه اندازی پایین و همچنین بارهای با ضریب اشباع پایین مثل موتور کولر گازی یا پمپ های آب خانگی به کار می روند. این کلیدها نیز مدار را در جریان های اضافه بار بین 5 تا 10 برابر جریان نامی قطع می کنند و محدوده قطع جریان در این تیپ کلید، نسبت به تیپ B بیشتر است.

به این تیپ از کلید مینیاتوری، تیپ موتوری نیز می گویند.

منبع: فامکو

راهکارهای نصب فیوز مینیاتوری

برای شناخت فیوز در واقع فیوز بخش انتهایی سیستم برق هر ساختمان است که جریان برق به آن ختم می‌ شود.

اما کارایی و کاربرد فیوزها چیست؟ فیوزها اصولا وظیفه تامین و کنترل جریان برق را دارند. به عبارت دیگر جریان برق از کنتور اصلی تا سر کابل ها به سمت فیوز و سپس داخل ساختمان هدایت می شود.

با این وصف فیوزها در واقع یک ایستگاه پیش از رسیدن جریان برق به داخل ساختمان هستند و در حکم مامور ایمنی برق عمل می‌کنند. نکته دیگر دراین باره، محل قرارگیری فیوزها است که باید توضیح داده شود.

به طور معمول فیوزها داخل یک‌ جعبه قرار دارند که جعبه فیوز نام دارد. جعبه فیوز در ابعاد و انواع گوناگونی ارائه می گردد.

جعبه فیوز مینیاتوری چیست؟

تا همین چند سال گذشته هنوز فیوزهای فشنگی در بازار حرف اول را می‌ زدند. اما اکنون دیگر مدتی است جعبه فیوز مینیاتوری جایگزین این نوع فیوزها شده اند. امروزه از جعبه فیوزهای مینیاتوری بیشتر در ساختمان های مسکونی استفاده می شود. این نوع فیوزهای مینیاتوری در چهار مدل A و B و C و D و بر اساس کارایی‌ و سرعت شان مورد استفاده قرار می گیرند. به طور کلی در حال حاضر در برقکاری ساختمان ها از دو مدل B و C به ترتیب برای مصارف روشنایی و تامین برق پریز استفاده می گردد.

فرآیند نصب فیوز مینیاتوری

برای این که بتوانید یک فیوز مینیاتوری را به راحتی نصب کنید باید اطلاعاتی کافی حول این موضوع داشته باشید. عموما در هر خانه ای یک جعبه فیوز مینیاتوری وجود دارد. داخل این جعبه‌ ها که معمولا در آشپزخانه منازل نصب می شوند تعدادی فیوز وجود دارد. هر کدام از این فیوزها مخصوص قطع و وصل کردن برق قسمتی از خانه می باشند.

مثلا یک فیوز مخصوص به آشپزخانه و یک فیوز مخصوص به اتاق ها وجود دارد. نکته فنی دیگر دانستن آن برای نصاب فیوزها الزامی خواهد بود این است که سرخط سیم های هر فیوز معمولا از بالای کلید وارد شده و از پایین آن خارج می شود. عموما برای سالن و آشپزخانه از فیوز ۱۶ آمپر مدل C استفاده می شود و برای روشنایی فیوز ۱۰ آمپر از مدل Bبهره می برند.

همچنین برای فیوز اصلی ساختمان که به فیوز محافظت جان نیز مشهور است از فیوز ۲۵ تا ۳۲ آمپری استفاده می شود. این توضیح در اینجا الزامی است که تعداد میزان آمپر و مدل فیوزهای مینیاتوری بستگی به تعداد وسایل برقی خانه و متراژ آپارتمان دارد. از همین رو بهتر است پیش از اقدام به خرید و نصب جعبه فیوز مینیاتوری از کارشناسان امر راهنمایی بگیرید.

مرحله نهایی نصب فیوز؛ مرتب کردن سیم ها

در این مرحله به نحوه مرتب کردن سیم ها پیش از نصب فیوزها خواهیم پرداخت. برای این کار نیاز به یک اهم متر دارید تا به کمک آن و با لوپ کردن دو تا از سیم ها تشخیص بدهید هر سیمی از کجا آمده است. دانستن رنگ سیم ها و کارایی هر کدام نیز در این مرحله حیاتی است؛ رنگ قرمز نشانگر سیم فاز است و رنگ آبی نشانگر سیم نول.

سیم ارث هم به طور معمول زرد رنگ انتخاب می شود. کابل جریان اصلی برق که وارد فیوز می شود نیز از آنجا که کابلی کلفت تر است به سادگی قابل تشخیص است. اکنون پس از که این اطلاعات را در مورد سیمکشی به دست آوردید با انجام مراحل زیر می توانید کار نصب را را به اتمام برسانید:

یک. ابتدا سیمهای ارث را از هر سر خطی به یک ترمینال متصل کنید.

دو. سپس سیم های نول را که به رنگ آبی هستند در ترمینال دیگری نصب نمایید.

سه. در این مرحله سیمهای فاز را به صورت جداگانه به یک فیوز ببندید. توجه کنید ‌که قبل از این کار باید به کمک اهم متر تعیین کرده باشید هر کدام از این سیمها مربوط به کدام سر خط است.

چهار. حالا باید سیم مربوط به برق اصلی را به کمک شانه فیوز ببندید به فیوز ۲۵ یا ۳۲ آمپری. در نهایت نیز خروجی آن را به باقی ورودی ها متصل کنید.

پنج. در آخر نیز باید فیوزهای ۱۶ آمپری را به سرخط های پریز ببندید و فیوزهای ۱۰ آمپری را به سرخط های روشنایی. در این حالت با روشن و خاموش شدن فیوز، جریان برق قطع و وصل خواهد شد.

دیدیم ‌که نصب فیوز مینیاتوری به عنوان یک محافظ برقی کار چندان پیچیده ای نیست و به سادگی قابل نصب است. این روزها استفاده از فیوزهای مینیاتوری در خانه های مسکونی رایج شده است و این امر سبب می شود در صورت بروز هر گونه مشکل در جریان برق و سیمکشی ها کمترین آسیب ممکن به وسایل و ساکنین وارد آید.

منبع: تجارت فردا

نقشه ساخت تابلو برق و نکاتی که باید بدانید

برای ساخت انواع تابلوهای برق باید نقشه طراحی شود. این نقشه‌ها به طور کلی به دو دسته داخل تابلو و رایزر دیاگرام تقسیم می‌شوند. در نقشه داخل تابلو، تمامی فیوزها و کلیدهای تابلو ترسیم می‌شوند. رایزر دیاگرام هم مکان تابلو را مشخص می‌کند. از هر دو نقشه برای ساخت تابلو استفاده می‌شود، اما برای اجرای بی‌نقص آنها باید نکات زیر را رعایت کنید:

• برای رنگ‌آمیزی شین‌ها از رنگ نسوز استفاده کنید.
• تمامی نکات مربوط به مسائل ایمنی سازمان برنامه و بودجه رعایت شوند.
• از سیم مسی تک لایه با عایق 1000 ولت برای سیم‌کشی داخل تابلو استفاده کنید.
• از کلید ورودی خودکار استفاده کنید.
• برای محاسبه کابل از طریق سطح مقطع اقدام شود.
• دسته کلیدها را در ارتفاع بیشتر از 175 سانتی متری قرار ندهید.

لازم به ذکر است که جهت ساخت تابلوهای برق نیاز به طراحی نقشه های الکتریکی از جمله: نقشه تک خطی (SLD) و نقشه سه خطی و فرمان (Schematic) و همین طور نقشه های مکانیکی و جانمایی تجهیزات (LAYOUT) می‌باشد.

10 نکته مهمی که در طراحی تابلو برق باید رعایت کنید

قبل از اقدام به ساخت و نصب تابلو برق باید نکاتی را رعایت کنید تا در ادامه با مشکل مواجه نشوید. در ادامه به بررسی این نکات می‌پردازیم:

• محل نصب تابلو را مشخص کنید (ازنظر بیرون یا درون).
• شرایط محیط را برای نصب تابلو بسنجید.
• نوع تابلو از نظر کارکرد را مشخص کنید.
• نحوه دسترسی به تابلو و تجهیزات داخلی را مورد ارزیابی قرار دهید.
• طرح پیشنهادی را از نظر اقتصادی مورد بررسی قرار دهید.
• شرایط و وضعیت مصرف‌کننده‌ها را ارزیابی کنید.
• شکل و وضعیت هر سلول را به صورت تک خطی روی همان سلول رسم کنید.
• اطلاعات مربوط به هر تجهیزات را روی پلاک مستحکمی قرار دهید.
• برای اتصال هر هادی از یک ترمینال استفاده کنید.
• امکانات موجود برای ساخت و حمل تابلو را مورد بررسی قرار دهید.

نحوه جابجایی و نصب تابلو برق

این تابلوها وزن خیلی سنگینی ندارند و توسط نیروی انسانی یا برخی جک‌ها می‌توان آنها را جابجا کرد. هنگام جابجایی باید نهایت دقت رعایت شود؛ چرا که تابلوها به دلیل عمق کم و ارتفاع زیاد، نقطه اتکایی بالاتر از سطح زمین دارند. همچنین هنگام حمل و جابجایی تابلو، باید از وارد شدن ضربه و تکان‌های شدید به آن جلوگیری شود. به دلیل وجود تجهیزات مهم و حساس درون این تابلوها، جزو بارهای ترافیکی به حساب می‌آیند.

در صورتی که قسمتی از تابلو آسیب ببیند با استفاده از قوطی رنگ موجود، اقدام به ترمیم قسمت آسیب‌دیده کنید. بعد از جابجایی تابلو و رساندن آن به محل نصب، برای بست کردن آن از پیچ و مهره استفاده کنید. دقت داشته باشید که از هرگونه اتصال جوشکاری شاسی تابلو خودداری کنید. در صورتی که تابلو روی فنداسیون فیکس شود، کار نصب هم به اتمام می‌رسد.

سخن پایانی

استفاده از تابلو برق هم از نظر اقتصادی و هم از نظر کاهش خطرات احتمالی موثر است. موادی که در بدنه این محفظه مورد استفاده قرار می‌گیرد، باعث استحکام و دوام آن در برابر ضربه و فشار می‌شود. این تابلوها دسته‌بندی‌های مختلفی دارند. در این مطلب به بررسی انواع تابلوهای برق از نظر ساختار، عملکرد، سطح جریان و محل نصب پرداختیم. درون محفظه تابلو تجهیزات زیادی وجود دارد که برخی از مهم‌ترین و پرکاربردترین آنها را معرفی کردیم.

هنگام جابجایی این تابلوها باید احتیاط را رعایت کنید؛ چرا که هرگونه تکان شدید یا ضربه، باعث آسیب رسیدن به تجهیزات داخلی می‌شود. تابلوهای برق برای ساختمان‌های مسکونی، بیمارستان‌ها، فرودگاه، صنایع و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. تجهیزات داخلی محفظه تابلو برق به همراه سیم‌کشی، توزیع و انتقال انرژی الکتریکی به مجموعه را برعهده دارند. درواقع وجود این تابلوها برای توزیع ایمن و مناسب برق لازم و ضروری است.

منبع: تسلا کالا

بررسی انواع تابلو برق از نظر سطح ولتاژ

تابلو برق فشار متوسط

این تابلوها جریان ولتاژ بین 1 تا 36 کیلو ولت دارند. معمولا تابلوهای فشار متوسط به شکل چند سلولی مونتاژ می‌شوند. این تابلوها تجهیزات مختلفی، ازجمله ترانسفورماتورهای اندازه‌گیری جریان، باس بار، کلیدهای قدرت، رله، کلیدهای جداکننده زمین و … را دارند. این تابلوها به طور کلی به 3 دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• تابلو فشار متوسط سنتی
• تابلو فشار متوسط کشویی
• تابلو فشار متوسط کمپکت

تابلو برق فشار ضعیف

تابلو برق فشار ضعیف یکی از رایج‌ترین تابلو برق‌های موجود است که در ساختمان‌های مسکونی یا خانه‌های کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از این تابلو برق‌ها کیفیت تجهیزات حفظ شده و عمر آنها افزایش پیدا می‌کند. از طرف دیگر باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های شما می‌شود.

روی این وسیله تجهیزات اندازه‌گیری، حفاظتی، کنترلی، تنظیم‌کننده، نشانگر و … قرار می‌گیرند. به این ترتیب کلیه اتصالات مکانیکی و الکتریکی ساختمان را کنترل می‌کند. سطح ولتاژ این تابلوها معمولا کمتر از 1000 ولت است. این تابلو برق‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم:

• تابلو کنتوری
• تابلو دیماندی
• تابلو ترمینال
• تابلو چنج اور
• تابلو قدرت و توزیع
• تابلو مرکز کنترل موتور

بررسی انواع تابلو برق از نظر محل نصب

تابلوهای برق به دو روش قابل نصب هستند؛ بیرونی و درونی. در ادامه با این 2 روش نصب بیشتر آشنا می‌شوید.

تابلوهای برق بیرونی (فضای باز)

همانطور که از عنوان آنها پیداست در محیط و فضای باز نصب می‌شوند. این تابلوها باید مقاومت لازم در برابر عوامل مختلف محیطی را داشته باشند. ورقه به کار رفته در این تابلوها نباید کمتر از 2 میلی‌متر باشد. این تابلوها معمولا 120 سانتی متر ارتفاع و 40 سانتی متر عمق دارند. برای نصب مناسب آنها، باید نکات زیر را رعایت کنید:

• برای درب تابلو حتما قفل مناسب تهیه کنید.
• به غیر از درب جلو تمامی درزها باید آب‌بندی شوند.
• محفظه تابلو را روی سکویی با ارتفاع حداقل 20 سانتی متری قرار دهید.
• برای رنگ تابلو از رنگ‌های ضد آفتاب استفاده کنید.

تابلوهای برق داخلی ( فضای بسته)

از این تابلو برق در محیط‌های سرپوشیده استفاده می‌شود. این تابلوها هم وظیفه حفاظت از تجهیزات در برابر حوادث ناخواسته را دارند. تابلوهای درونی ابعادی معادل 220 (ارتفاع)، 90 (عرض) و 60 سانتی متر (عمق) دارند. این تابلوها به دو نوع ایستاده و دیواری تقسیم می‌شوند. برای نوع ایستاده از ورقه 2 میلی‌متری استفاده می‌شود و وجود اسکلت نگهدارنده پروفیل یا نبشی ضروری است. برای تابلو دیواری از ورقه‌ای به ضخامت 1.25 تا 1.50 میلی متر استفاده می‌شود.

تابلوهای برق به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند

بررسی انواع تابلو برق از نظر عملکرد

تابلوهای برق از نظر نحوه کارکرد به 2 دسته تقسیم می‌شوند. در ادامه با این تابلوها آشنا می‌شوید.

تابلوهای برق توزیع

این تابلوها که در ابعاد مختلفی ساخته می‌شوند، انرژی الکتریکی را جمع‌آوری و توزیع می‌کنند. تابلوهای توزیع دارای ورودی شبکه برق سراسری و خروجی مصرف‌کننده هستند. این تابلو با ترمینال به خروجی و ورودی متصل می‌شود. تابلوهای توزیع وظیفه تقسیم‌بندی و انتقال جریان برق ورودی را برعهده دارند. از این تابلو به عنوان منبع تغذیه دستگاه‌ها و تابلوهای دیگر یاد می‌کنند.

تابلوهای برق کنترل

این نوع تابلوها دارای تجهیزات متنوع برای سنجش وضعیت سیستم هستند. بعد از سنجیدن و نمایش وضعیت سیستم، انتقال تنظیمات اعمال‌شده توسط کاربر را انجام می‌دهند.

بررسی انواع تابلوهای برق از نظر ساختاری

تابلو برق از نظر نوع ساخت و مواد به کار رفته در آنها به دو دسته تقسیم می‌شود که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.

تابلوهای متال انکلوزد (Metal Enclosed)

محفظه این تابلوها تماما از جنس فلز هستند. در این محفظه تمام تجهیزات الکتریکی لازم، مثل دستگاه‌های اندازه‌گیری، ترانس ولتاژ و جریان، انواع کلیدها، شینه‌ها و … وجود دارند.

تابلوهای متال کلد (Metal Clad)

درواقع نوعی از تابلوهای متال انکلوزد محسوب می‌شوند با این تفاوت که محفظه‌های آن از یکدیگر جدا شده‌اند، اما چرا اینگونه طراحی می‌شوند؟ برای جلوگیری از انتقال خطاهای انسانی. در این تابلوها اگر خطایی در محفظه‌ای اتفاق بیفتد، محفظه‌های دیگر در امان خواهند بود.

البته لازم به ذکر است که اصطلاح متال انکلودز و متال کلد، بیشتر در مورد تابلوهای برق فشار متوسط کاربرد دارد.

در مورد بدنه تابلوهای برق بیشتر بدانید

طراحی بدنه تابلو برق باید به گونه‌ای باشد که از تجهیزات داخلی در برابر انواع آسیب‌ها جلوگیری کند. معمولا بدنه تابلوها از پلاستیک، کامپوزیت یا آهن ساخته می‌شود. ضخامت ورق به کار رفته در تابلوها هم به فاکتورهای زیادی، ازجمله محل ورود و خروج هادی‌ها، محل قرارگیری تابلو، قابلیت دسترسی به تجهیزات تابلو، شکل تابلو و … بستگی دارد.

اگر لازم باشد برای تقویت بدنه از پروفیل هم استفاده می‌کنند. این کار باعث جلوگیری از آسیب رسیدن به تجهیزات هنگام وارد شدن ضربه می‌شود. بدنه تابلوهای برق یا همراه آن یا به صورت جداگانه ساخته می‌شود. ساخت بدنه باید علاوه‌بر تامین ایمنی لازم برای کاربران، باعث سهولت دسترسی به تجهیزات داخلی هم بشود. در برخی از تابلوهای فشار متوسط، برای تخلیه فشار حاصل از انفجار، دریچه‌ای را در سقف تابلو تعبیه می‌کنند.

جنس بدنه این تابلوها باید مقاوم باشد

استفاده از تابلو برق در چه مواردی کاربرد دارد؟

در تابلوهای بزرگ به جای سیم‌کشی داخلی از شینه یا شمش استفاده می کنند؛ چرا که در این تابلوها جریان مصرف‌کننده بسیار زیاد است. شینه‌ها برخلاف سیم‌کشی بدون افت ولتاژ جریان بسیار قوی را از خود عبور می‌دهند. به طور کلی تابلوهای برق برای استفاده در مکان‌های زیر کاربرد زیادی دارند:

• انواع ساختمان‌های مسکونی برای تامین برق مصرفی اهالی
• بیمارستان
• فرودگاه
• بخش صنعت و کارخانجات

منبع: تسلا کالا