برای افرادی که قصد انجام سیم کشی برق ساختمان را دارند، آشنایی با نحوه سیم کشی جعبه فیوز ساختمان بسیار ضروری است.
تمام سیم های برق داخل ساختمان اعم از سیم های مختص سیستم روشنایی، کولر، کلید و پریزها باید توسط یک وسیله مرتب و جاسازی شوند.
در گذشته بیشتر از جعبه تقسیم برای این کار کمک گرفته می شد، اما به دلیل معایب مختلفی که این وسیله در پی داشت، جعبه فیوز جای خود را در سیستم برق کشی ساختمان ها باز کرد.
اگر تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید، شما را با بهترین محل برای نصب جعبه فیوز و نحوه سیم کشی جعبه فیوز ساختمان به همراه نقشه سیم کشی آن آشنا خواهیم کرد.
بهترین محل برای نصب جعبه فیوز
چون اولین مرحله برای سیم کشی جعبه فیوز، به نصب آن بر روی دیوار مربوط می شود. بهترین محلی که برای نصب جعبه فیوز می توان در نظر گرفت در قسمت درب ورودی ساختمان است.
چون در این محل است که سرخط تمامی کابل های برق وارد ساختمان می شوند و از آنجا توسط جعبه فیوز به سمت مصرفی های مختلف در ساختمان تقسیم بندی می شوند.
البته گاهی محل نصب جعبه فیوز را بر اساس توکار یا روکار بودن جعبه می سنجند. با این توضیح که جعبه فیوزهای روکار را می توان در فضای داخلی و فضای بیرونی ورودی ساختمان ها نصب کرد.
اما محل نصب جعبه فیوز توکار اغلب در دل دیوار بوده و در حالت عادی اصلاً قابل مشاهده نیست. برای منازل مسکونی، مجتمع های تولید، صنعتی و اداری از جعبه فیوزهای توکار استفاده می شود. جهت مشاهده انواع کلیدهای مینیاتوری به همراه مشخصات و قیمت بر روی لینک خرید فیوز مینیاتوری از دیجیکالا بزنید.
نقشه سیم کشی جعبه فیوز ساختمان
جعبه فیوز برق را اغلب با علامت DP بر روی نقشه برق ساختمان مشخص می کنند. تمام سیم های سرخط مصرف کننده های یک ساختمان ابتدا وارد همین جعبه فیوز می شوند.
بعد از آن به سمت مصرفی ها از جمله روشنایی، کولر، پریز و غیره هدایت می شوند. اگر ساختمان به جعبه فیوز مجهز باشد، در صورت بروز مشکل برای یکی از مدارها تنها برق همان مدار قطع شده و به سایر مدارها مشکلی وارد نمی کند.
جعبه فیوز یا تابلو برق انتهای ساختمان را می توان بنا به نوع فیوز به کار رفته در جعبه و استفاده یا عدم استفاده از کلید نشتی جریان یا کلید محافظ جان به شکل های متنوعی سیم کشی کرد.
نحوه سیم کشی جعبه فیوز ساختمان
جعبه فیوزها در اندازه های متنوع در بازار موجود هستند. میزان گنجایش نصب کلیدهای مینیاتوری در جعبه فیوز، مقدار ظرفیت و اندازه آن را مشخص می کند.
به عنوان مثال وقتی می گویند جعبه فیوز 8 تایی است، یعنی ظرفیت نصب 8 عدد فیوز مینیاتوری در آن وجود دارد.
با این حال توجه داشته باشید که جعبه فیوزهای برق ساختمان ها اغلب از نوع 12 تایی هستند. توصیه می شود با توجه به تعداد مصرفی هایی که در ساختمان دارید، فیوز در جعبه فیوز نصب و سیم کشی کرده و حتی تعدادی رزو نیز داشته باشید.
چرا که ممکن است به عنوان مثال در آینده بخواهید به کابل کشی کولر گازی اقدام کنید. در این حالت اگر جعبه فیوز شما پر باشد، مجبورید از قسمت کنتور کابل کشی را انجام دهید و دردسرهای مختلفی را متحمل شوید.
سیم کشی جعبه فیوز با توجه به تک فاز یا سه فاز بودن فیوزها و همچنین بکارگیری کلید محافظ جان یا کلید نشتی جریان با هم متفاوت هستند.
- سیم کشی جعبه فیوز تک فاز بدون کلید نشتی جریان
ساده ترین مدلی که می توان برای سیم کشی جعبه فیوز در نظر گرفت این است که این اولاً از نوع تک فاز بوده و دوماً از کلید نشتی جریان در سیم کشی آن استفاده نشده باشد.
معمولاً در چنین حالتی کلید محافظ جان را در کنار کنتور برق ساختمان نصب و سیم کشی می کنند، در غیر این صورت احتمال آسیب رسیدن به سیستم برق کشی ساختمان و خطراتی همچون شوک برقی وجود دارد.
پس از آنکه کابل برق متناسب با آمپراژ کنتور را انتخاب کردیم، باید به سراغ انتخاب ظرفیت یا آمپراژ فیوزهایی باشیم که قصد داریم آن ها را در داخل جعبه فیوز نصب کنیم.
جهت مشاهده انواع فیوز مینیاتوری بر روی لینک خرید فیوز مینیاتوری از دیجیکالا بزنید.
توجه به این نکته ضروری است که کلید مینیاتوری اصلی در داخل جعبه فیوز را می توان هم از نوع B و هم از نوع C استفاده نمود.
اما از آنجا که در کنتورهای برق اغلب از فیوزهای نوع C استفاده می شود، پس بهتر است تا فیوز داخل جعبه ظرفیت پایین تر باشد تا در صورت بروز اتصالی ابتدا فیوز داخل جعبه بپرد.
نحوه سیم کشی جعبه فیوز تک فاز بدون کلید نشتی جریان به این صورت است که سیم فاز، نول ورودی و ارت به جعبه فیوز وارد می شود.
سیم فاز که معمولاً آن را به رنگ مشکی نشان می دهند، به قسمت بالا یا پایین کلید مینیاتوری اول وارد شده و سپس سایر کلیدها یا همان فیوزها انشعاب داده می شود.
سیم خروجی از طرف دیگر فیوزها به داخل لوله برق هدایت می شود تا در انتها به یکی از مصرفی ها در سیم کشی برق آشپزخانه، اتاق ها، حال و کولر آبی یا گازی برسد.
برای اینکه تمامی تجهیزات برقی ساختمان ما سیم ارت داشته باشند، لازم است تا سیم ارت را باز هم از طریق جعبه فیوز به تمام لوله های برق هدایت کنیم.
به منظور اتصال سیم نول به جعبه فیوز از کانکتورهایی که در جعبه فیوز قرار دارند استفاده کرده و سیم نول را به صورت مشترک به تمامی خروجی ها در لوله های برق می کشیم.
- نحوه سیم کشی جعبه فیوز با کلید محافظ جان
نصب کلید جریان باقی مانده یا همان نشتی جریان یا کلید محافظ جان در داخل سیم کشی جعبه فیوز به عنوان یک مزیت بزرگ شناخته می شود. چرا که همین کلید ساده می تواند از نشتی جریان برق و در ادامه آن ایجاد شوک الکتریکی و برق گرفتگی افراد پیشگیری می کند.
معمولاً از کلید محافظ جان در جعبه فیوز زمانی استفاده می شود که کنتور برق ساختمان قدیمی بوده و قبلاً در آن کلید محافظ نصب نشده باشد.
قبل از اینکه طریقه سیم کشی جعبه فیوز با کلید محافظ جان را بدانید، لازم به توضیح است که این نوع کلیدها دو ورودی و دو خروجی دارند، چرا که در زمان نصب باید به سیم فاز و سیم نول متصل شوند.
میزان ظرفیت کلید محافظ جان قابل استفاده در جعبه فیوز ساختمان باید مساوی یا بیشتر از آمپراژ کنتور باشد.
یعنی اگر فیوز اصلی 32 آمپر باشد، ظرفیت کلید نشتی جریان نیز باید همان 32 آمپر یا 40 آمپر باشد. قانون کلی این است که هر چه آمپر کلید محافظ جان بالاتر باشد، طول عمر کلید بیشتر می شود.
- نحوه سیم کشی جعبه فیوز سه فاز
برای کنتورهای خانگی سه فاز، نه مصرف کننده های سه فاز که در برخی مناطق از کشور نصب می شوند، از جعبه فیوزهای سه فاز استفاده می شود.
در صورتی که کلید نشتی جریان در کنار کنتور برق اصلی ساختمان نصب شده باشد، ما دیگر نیازی نداریم که کلید را در داخل جعبه فیوز سه فاز قرار داده و سیم کشی کنیم.
اگر مصرف کننده های ما در ساختمان تک فاز باشند، می توان در زمان سیم کشی جعبه فیوز سه فاز از کلیدهای تک فاز به جای سه فاز استفاده کرد، که البته شیوه سیم کشی مختص به خود را دارند.
همانطور که در نقشه فوق می بینید، برای سیم کشی جعبه فیوز 3 فاز به کابل برق 5 رشته ای نیاز داریم. در این بین سیم نول از لوله برق اصلی خارج شده و بین تمامی مصرف کننده ها منشعب می شود.
نکته ای که در خصوص جعبه فیوزهای سه فاز وجود دارد این است که اگر جعبه ما شامل 10 کلید مینیاتوری باشد، سیم فاز ابتدا وارد کلید اول شده و بدون اینکه به کلیدهای دوم و سوم وصل شود، به کلید چهارم اتصال داده می شود.
به همین ترتیب انشعاب بعدی از سیم فاز وارد کلید هفتم می شود، یعنی باز هم کلیدهای پنجم و ششم بدون سیم کشی باقی می مانند. در نهایت از کلید شماره 7 تا کلید شماره 9 سیم فاز وارد می شود.
به این ترتیب کلیدهای مینیاتوری اول، دوم و سوم تشکیل یک کلید سه فاز را می دهند و این روند برای هر سه کلید پشت سر هم اتفاق می افتد.
کلید آخر ما در این نمونه از سیم کشی جعبه فیوز، دارای یک سیم فاز خواهد بود و از آن می توان برای مصرف کننده هایی که جریان کمی نیاز دارند، کمک گرفت.
در ادامه خروجی تمامی این کلیدها به مصرف کننده های آن ها وصل می شوند و سیم ارت هم به داخل لوله برق مصرفی ها هدایت می شود.
- نحوه سیم کشی جعبه فیوز سه فاز به همراه کلید نشتی جریان
در حالتی دیگر ممکن است که جعبه فیوز ساختمان از نوع سه فاز باشد، اما هیچ کلید محافظ جان یا نشتی جریان در کنتور وصل نشده است.
در این حالت اصولی ترین کار این است که کلید محافظ نشتی سه فاز را در داخل جعبه فیوز سه فاز قرار داده و به صورت زیر سیم کشی کنیم.
سیم های فاز، نول و ارت را ابتدا به قسمت بالای کلید محافظ جان سه فاز وارد کرده و از آن خروجی می گیریم.
خروجی نول از کلید نشتی جریان را به سمت مصرفی ها هدایت کرده و به صورت سری به هر مصرفی متصل می کنیم.
سیم فاز خروجی از کلید محافظ را بدون اتصال به کلیدهای اول و دوم به کلید مینیاتوری یا فیوز سوم می بندیم و در ادامه کلیدهای چهار و پنج را نادید گرفته و انشعابی از سیم فاز را به کلید ششم وصل می کنیم.
سیم ارت را نیز به همین ترتیب بین کلیدهای سه فاز تقسیم می کنیم. در نهایت خروجی از هر فیوز را به صورت مستقیم به مصرف کننده متخص خود اتصال می دهیم.
منبع: تاسیسات 24ساعته
